صور خیال در شعر سیاوش کسرایی

آنچه شعر بودن یک شعر را رقم می زند، خیال یا تصویر موجود در آن شعر است. به طوری که اگر عنصر خیال را از شعری بگیریم با سخنی عادی و ساده که هر کس می تواند بگوید روبرو می شویم. هدف از این تحقیق بررسی و تحلیل اشعار سیاوش کسرایی از جنبه خاص بیان هنری یعنی عنصر خیال و صور گوناگون خیال از دیدگاه عناصر سازنده آن است. در این تحقیق در می یابیم که شعر کسرایی تا چه اندازه و به چه کیفیتی از عنصر تخیل بهره مند است. رایج ترین صور خیال در هر شعری عبارتند از : تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه و سمبل در شعر کسرایی، اکثر تشبیهات از نوع محسوس به محسوس مرسل مفصل ، مفید ، دارای وجه شبه های مفرد و تحقیقی و در کل، تشبیهاتی بدیع و منحصر به کسرایی اند که تمام این ویژگی ها باعث سادگی، صمیمیت، تاثیر گذاری و پویایی شعر او شده اند. سایر صور خیال کسرایی نیز ساده و ملموسند، بیشترین نوع استعاره های او ، مصرحه مجرده و مکنیه (تشخیص ) هستند. کنایه های کسرایی از نوع قریب و زودیاب و بیشتر از نوع ایماء و اشاره اند. هیچ گونه عنصر با مفهوم انتزاعی، دور از ذهن و عجیب و غریب در شعر کسرایی، وجود ندارد. تصاویر او همگی حسی، ملموس و عینی اند. ویژگی های سبکی و مهمترین عوامل تاثیر گذار شعر کسرایی وجود عناصر زیبای طبیعت در ساخت تصاویر شعری اوست. به طوری که اصلی ترین عنصر سازنده صور خیال او، عنصر طبیعت است که سبب صمیمیت و شفافیت شعر او می شود. همچنین وجود عناصر ملی، اسطوره ای و سنتی در ساخت تصاویر شعری کسرایی، عوامل دیگر جذابیت و موفقیت شعر او شده است.